(۵) تشهد عمر بن الخطاب رضی اللّه عنه: شما از بالای منبر مردم را تعلیم تشهد میدادید ، و می گفت که این الفاظ را بگوئید: "التَّحِيَّاتُ لِلَّهِ ، الزَّاكِيَاتُ لِلَّهِ ، الطَّيِّبَاتُ لِلَّهِ ، السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيُّ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ ، السَّلَامُ عَلَيْنَا وَعَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ" -۱-
(۶) تشهد عایشه رضی اللّه عنها: بیان محمد بن قاسم رحمة اللّٰه علیه است که عایشه رضی اللّه عنها مارا تعلیم تشهد میداد ، و الفاظ تشهد را بر انگشتان خود شمار کرده می گفت: "التَّحِيَّاتُ ، الطَّيِّبَاتُ، الصَّلَوَاتُ ، الزَّاكِيَاتُ لِلَّهِ ، السَّلَامُ عَلَی النَّبِيُّ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ ، السَّلَامُ عَلَيْنَا وَعَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ" -۲-

۱- مالک ، بیهقی به سند صحیح ، ابن عبدالبر رحمة اللّٰه علیه می فرماید که: این حدیث باوجود موقوف بودن بر عمر رضی اللّه عنه حدیث در حکم مرفوع است ، زیراکه واضح است که این نوع دعاء از اجتهاد و رائ کرده شده نمی تواند ، زیرا اگر این دعاء از قبیل اجتهاد و رائ می بود باز این را بر دیگر دعاء ها هیچ فضیلتی حاصل نمی بود -
تنبیه: هر قدر صیغه های تشهد که گذشته است ، در هیچ یکی از آنها لفط "و مغفرته" موجود نیست پس باید اعتبار آن کرده نه شود ، از این سبب بعضی سلف از آن انکار کرده اند ، چنانچه امام طبرانی در (۱/۵۶/۳) از طلحه بن مصرف به سند صحیح روایت کرده است که:ش ربیع ابن خشیم در تشهد "و برکاته و مغفرته" گفت پس علقمه فرمود به ما در تعلیم "السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيُّ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ" گفته شده است ، از این سبب همین قدر بگوئید ، علقمه این اتباع را از استاد خود عبدالله بن مسعود رضی اللّه عنه آموخته است ، چنانچه طبرانی در معجم اوسط از نسخه مصور مرا در (۲۸۴۸) به سند صحیح به شرطیکه سماع مسیب الکاهلی از ابن مسعود ثابت باشد , روایت کرده است که: ابن مسعود یک شخص را تشهد می اموخت مگر وقتی که او بر "أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ" رسید این شخص "وحده لاشریک له" را اضافه کرد ، بر این ابن مسعود رضی اللّه عنه فرمود که: بدون شک او "وحده لاشریک له" است لیکن ما باید همان را بگوئیم که برای ما تعلیم داده شده است -
۲- مصنف ابن ابی شیبه (۲۹۳/۱) سراج ، مخلص ، چنانچه گذشت البته الفاظ بیهقی از (۱۴۴/۲) است -