۱۰۶
عثمان بن ابی العاص رضی اللّه عنه به نبی صل اللّه وعلیه وسلم عرض کرد که: شیطان میان من و در مبان نماز و قرآئت من حائل شده مرا در النباس انداخت؟ پس شما فرمودید که: به این شیطان "خنزب" گفته می شود ، پس وقتی که ترا احساس آن باشد پس "أَعُوذُ بِاللَّهِ" گفته به طرف چپ خود سه بار تف کن -۱- عثمان رضی اللّه عنه می گوید: چنانچه من چنین کردم اللّه تعالٰی از من این شیطان را دور کرد -۲-
نبی صل اللّه وعلیه وسلم وقتی که از قرآئت فارغ میشد کمی دیر خاموش -۳- می ماند ، باز چنین رفع یدین -۴- می کرد که ذکر آن در بیان "تکبیر تحریمه" گذشته است ، و "اللّٰه أكبر" -۵- گفته رکوع می کرد -۶- و این هردو سخن را حکم "مسئی صلوة" را داده ارشاد فرمود: از شمایان
۱- یعنی نه بطور مکمل تف کن و نه صرف از دهن به کشیدن هوا اکتفاء کن ، بلکه با لعاب معمولی تف تف کن ، نهایة ابن الأثیر -
۲- مسلم ، احمد ، امام نووی فرمود که: در این حدیث در وقت وسوسه شیطانی با اللّه تعالٰی از او پناه خواستن و به همراه لعاب معمولی به طرف چپ سه بار تف تف کردن مستحب گفته شده است -
۳- ابوداؤد ، حاکم این را صحیح گفته است و ذهبی تائید آنرا کرده است ، اندلزه علامه ابن قیم رحمة اللّٰه علیه است که این خاموشی صرف این قدر می بود که در آن نبی صل اللّه وعلیه وسلم به آرامی نفس گرفته بتواند -
۶,۵,۴- بخاری ، مسلم - این رفع یدین و همچنین رفع یدین در هنگام بلند شدن از رکوع از نبی صل اللّه وعلیه وسلم به تواتر ثابت است ، از ائمه ثلاثه و علاوه از آن از جمهور محدثین و فقهاء نیز همین مذهب است ، و تاریخ ابن عساکر در (۲/۷۸/۱۵) مروی است که: امام مالک رحمة اللّٰه علیه تا حیات بر همین عمل می کرد ، و بعضی علمای حنفی نیز این را پسند کرده اند از آنها شاگرد امام ابویوسف ابوعصمة عصام بن یوسف بلخی (ت ۲۱۰) که تذکره آن در مقدمه ص ۲۲ گذشته است ، و عبدالله بن احمد در مسائل خود ص ۶۰ به حواله والد خود امام احمد بن حنبل نوشته است که: از عقبه بن عامر مروی است آنها در باره رفع یدین در نماز فرمودند که: بر هر اشاره رفع یدین ده نیکی دریافت می شود -
من می گویم که: بر قول عقبه بن عامر این حدیث متفق علیه شاهد است: "کسی که اراده یک کار نیک را کرده آنرا کرد اورا بر آن از ده تا هفت صد نیکی دریافت می گردد" ملاحظه شود صحیح الترغیب ص ۱۶ -