۷۶
آیا از شما کسی بامن حالا قرآئت کرده است ، پس یک شخص گفت: بلی! من یا رسول اللّٰه ، شما فرمودید: "انی اقول مالی انازع القران" -۱- از این سبب من می گویم که چه سخنی است که در قرآئت قرآن با آواز من آوازی تکر می کند؟ (ابوهریره رضی اللّه عنه می فرماید:) که وقتی که مردم از رسول اللّٰه صل اللّه وعلیه وسلم این سخن را شنیدند در نماز های جهری با شما قرآئت کردن را ترک کردند (لیکن در نمازهای سری آهسته آهسته میخواندند) -۲-
خاموشی بر قرآئت امام را اقتداء تام قرار داد و ارشاد فرمود که: امام ساخته شده برای اینکه اقتداء او کرده شود از این سبب وقتی که او "اللّٰه أكبر" گفت پس شما نیز (اللّٰه أكبر) بگوئید و وقتی که او قرآئت می کرد شما خاموش باشید -۳-
چنانچه که قرآئت امام را برای مقتدیان کافی قرار داد و گفت که: "هرکه را که کسی امام باشد پس قرآئت امام قرائت او قبول خواهد شد" -۴- این معامله نماز جهری است -
۱- خطابی گفت که معنی این است که آواز با آواز تصادم میکند و کوشش غالب شدن بر من را میکند ، و گاهی به معنی منازعت شرکت و به گرفتن نوبه به نوبه می آید و از همین قبیل در محفل خوردن شراب منازعت و مخاصمت مردم است -
من میگویم که: معنی دوم در اینجا متعین است ، برای اینکه صحابه کرام باز مطلقاً در عقب شما از قرائت کردن باز ایستیدن ، اگر معنی اولی مراد میبود پس از قرآئت منع نمی شدند ، بلی از مداخلت باز می ایستیدند ، چنانچه واضح است -
۲- مالک ، حمیدی ، بخاری جزء القراءة خلف الامام ، ابوداؤد ، احمد ، محاملی (۱/۱۳۹/۶) این حدیث را ترمذی حسن و ابو حاتم رازی و ابن الحبان و ابن القیم این را صحیح قرار داده است -
۳- ابن ابی شیبه (۱/۹۷/۱) ، دارقطنی ، ابن ماجه ، طهاوی ، و امام احمد از بسیاری اسناد مسند و مرسل این حدیث را روایت کرده است ، و شیخ الاسلام اب تیمیه این حدیث را قوی قرار داده است ، چنانچه در الفروع ابن عبدالهادی (ق ۲/۴۸) مذکور است ، و بعضی اسناد آنرا بوهیری صحیح قرار داده است ، و بر این من به تفصیل کلام کرده ام ، و در اصل کتاب سند های آنرا جمع کرده ام ، باز در ارواء الغلیل در حدیث نمبر (۵۰۰) ذکر آنرا کرده ام -