۶

به طور قطعی به طرف نبی صل اللّه وعلیه وسلم منسوب نیز میکنند ، برای این علماء حدیث اللّه تعالٰی ایشان را جزای خیر بدهد از آنها به تخریج احادیث بعضی از کتاب های مشهور کتاب ها نوشته ام که در آن در باره هر حدیث وارد این گفته شده است که این صحیح است یا ضعیف ، یا موضوع و دروغ است ، مثلاً شیخ عبدالقادر بن محمد قرشی حنفی "العناية بمعرفه احاديث الهداية" و "الطرق ولوسائل فى تخريج احاديث خلاصة الدلايل" و "نصب الرایة الاحادیث الهدایة " از حافظ زیلعی و مختصر آن از حافظ ابن حجر عسقلانی " الدرايه" و کتاب از ایشان "التلخیص الحبیر فی تخریج احادیث الرافعی الکبیر" ، وعلاوه از آن دیگر کتاب ها نیز است که ذکر آنها سبب تطویل خواهد بود -
من میگویم که چون معلومات تفصیلی اینها برای اکثر مردمان مشکل است از این سبب برای آنها این کتاب را نوشته کردم تا که آنها نماز نبی صل اللّه وعلیه وسلم را بیاموزند ، و در نماز طریقه های شمارا از خود کنند -

۱ - امام نووی رحمة اللّٰه علیه در "المجموع شرح المهذب (٦٠/١) فرموده است که خلاصه آن این است -
علمای محقق اهل حدیث و غیر اهل حدیث فرمودند اگر حدیث ضعیف باشد در آن رسول الله صل اللّه وعلیه وسلم گفت یا کرد ، یا حکم داد ، یا منع فرمود ، و علاوه از این دیگر الفاظ قطعی و یقینی باید استعمال نشود ، بلکه در این موقع ، از نبی صل اللّه وعلیه وسلم روایت شده است ، یا نقل شده است ، یا روایت شده می تواند ، یا باز مانند این دیگر الفاظ غیر یقینی باید استعمال شود ، گفته اهل علم است که کلمات یقینی و قطعی و الفاظ برای حدیث های صحیح و حسن ساخته شده اند و وضع الفاظ غیر قطعی و یقینی برای حدیث های علاوه از صحیح و حسن است ، واین از سببی که تقاضای الفاظ قطعی و یقینی این است که به طرف منسوب الیه نسبت این سخن صحیح است ، برای این استعمال این کلمات صرف در آن چیزها شود که صحیح است ، اگر نه شمار این نوع انسان در دروغگویان بر نبی صل اللّه وعلیه وسلم خواهد بود ، مگر مصنف کتابها و جمهور فقاء شوافع و غیر شوافع بلکه به استثناء ماهر محدثين همه اهل علم لحاظ این ادب را نکردند ، واین تسامح قبیح است ، چراکه بسیار چنین می باشد که وقتی او ذکر حدیث صحیح را می کند پس می گوید که از شما روایت می شود ، و وقتی که ذکر حدیث ضعیف را می کند میگویند که شما فرموده اید ، یا فلان روایت کرده است ، و این دوری از راه ثواب است -